Romería Santa Xusta de Moraña

Na parroquia de Santa Xusta, no Concello de Moraña, celébrase dende tempos inmemoriables unha romaría adicada a unha Santa de orixe sevillano, trátase da romaría na honra da mártir Santa Xusta, patrona da Parroquia e do Concello.

Facendo un breve resumo da súa vida, as mártires Xusta e Rufina foron dúas irmás nadas na cidade de Sevilla no século III, de familia modesta, alfareira e cristiá clandestina.

Celebrábase na cidade unha festa na honra a deusa Venus pola que andaban a pedir polas casas, chegaron á casa das dúas irmás, xa orfas de pai e nai a pesares da sua tenra idade, e negáronse a dar a parte que lles tocaba da cota e entre as dúas destrozaron a imaxe da deusa, o que provocou un enfado entre os seguidores da imaxe. As irmás foron levadas ao cárcere e sufriron numerosos tormentos para que renunciaran a fe cristiá, entre eles, o do potro, onde atadas a un torno lles tiraban dos extremos do corpo provocándolles unha dislocación dos ósos. A Virxe aparecéuselles no cárcere e curou as doenzas das dúas rapazas, pero ao día seguinte foron colgadas do pelo ao teito e flaxeladas a latigazos, rabuñadas con ferros e chegaron incluso a arrancarlle as unllas dos pés, atalas aos rabos de dous cabalos e mandalas camiñar detrás deles polos camiños máis empedrados de Serra Morena. As Santas cairon esvaecidas e foron levadas aos calabozos onde Santa Xusta entregou a súa alma a Deus. Santa Rufina foi martirizada ao día seguinte, foi botada ás feras e como estas non a atacaban e lle lambian as feridas Diogeniano ordeou que lle cortaran a cabeza. Os cristiáns recuperaron os seus corpos e pola súa fe e martirio foron canonizadas e nomeadas patronas de Sevilla e dos alfareiros.

santaxusta1.jpgEn Galicia, é Moraña a única parroquia que ten como patroa a mártir Santa Xusta e é unha das poucas ou a única festa que ten na nosa terra esta Santa. Cada 19 de xullo centos de persoas acoden a esta parroquia a pedir e agradecer favores á mártir. A xunto dela van especialmente as persoas que cren verse afectadas por algún meigallo, envidia, mal de ollo ou alguna doenza espiritual, pero tampouco faltan as que lle piden saúde e nestes últimos anos, traballo. Para verse libres do mal de ollo a tradición manda pasar por debaixo da Santa (sempre un número impar de veces) beber auga da fonte que está a carón da igrexa e que data do S.XVI , facer un nó coa man ezquerda nunha folla dun pé de millo e escoitar unha misa das moitas que se celebran no día. É tradición tamén en Santa Xusta mercar os allos e pasalos polo manto da Santa para que queden bendecidos e quedar con eles para alonxar así os malos espiritus. O cura que antes levaba esta parroquia practicaba exorcismos, pois eran moitas as persoas que no día da romaría gritaban e maldecían á Santa víctimas da posesión do demo, por elo se lle adicou ese poder curativo a Santa Xusta contra as doenzas do espiríto.

Na fermosa carballeira que se atopa ao carón da igrexa-santuario de Santa Xusta de Moraña agrúpanse vendedores de recordos da Santa e exvotos, tamén rosquilleiras, pulpeiras e todo tipo de postos de venta de productos típicos da nosa terra para aqueles que ademáis de terlle devoción á Santa a teñen tamén pola nosa gastronomía.

carballeirasxusta.jpgA Santa ten unha folla, uns din que é a palma do martirio e outros unha rama de oliveira, isto crea controversia, pois hai un dito que di “Santa Xusta de Moraña, tres anos foi muiñeira, tiña vasoira de palma e unha escoba de oliveira”, referíndose ao que a Santa leva na man. A imaxe é preciosa e moi milagreira, viste unha túnica branca e un manto vermello, e ao pescozo leva colgadas varias cadeas, regalos dos seus devotos. É unha Santa moi querida no municipio de Moraña e en toda a comarca do Ulla–Umia. Teño escoitado ditos que unen a esta Santa con San Breixo de Barro, ditos dos nosos vellos que os consideran parella e que son algo obscenos polo cal non os vou mencionar.

É de destacar nesta romaría as grandes verbenas que se fan na carballeira e a novena que precede o día propio da Santa, cunha misa matutina e outra vespertina durante os nove días. Santa Xusta é símbolo de devoción e tradición no Concello de Moraña. Invítovos a ir, ten todo o que ten a festa típica galega da que, de seguro, non sairedes defraudados.